Mauvo(-muscado)
Malva moschata
Malvaceae
Nom en français : Mauve musquée.
Descripcioun :Aquesto mauvo, pas gaire coumuno au nostre, trachis dins li relarg umide en mountagno. Se recounèis à si gròssi flour roso (eici dèu èstre la varieta rosea, bessai escapado de jardin), à si fueio mai o mens retaiado, e majamen i fuioun de l'"epicalice" prim e de la loungour di sepalo.
Usanço :Tóuti li mauvo soun manjadisso. Se manjon li jóuini racino e fueio e peréu li fru que dounon d'èr à de froumage. Tout acò èi bon pèr ajuda à caga, à toussi. Soun peréu de bon remoulissènt.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 120 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Malva
Famiho : Malvaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 40 à 70 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Prado de sègo
- Champ
- Ort
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterranenco
Ref. sc. : Malva moschata L., 1753
Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753